Wittgenstein’ın Metresi
David Markson
Dünya nedir? David Markson, Wittgenstein’ın bu sorusuna, elli dört kez reddedilen fakat sonra bir “kült”e dönüşen romanı Wittgenstein’ın Metresi’nde kurduğu “yeni bir dünya” ile cevap veriyor.
Anlatıcı dışında bir insan yoktur bu dünyada. Fakat ikinci bir insanın olmaması, orada hiç kimsenin olmadığı anlamına gelmez: Filozoflar, yazarlar, ressamlar, müzisyenlerden oluşan kalabalık bir nüfusa sahiptir. Onların yapıtları, yaşamları ve dedikodularıyla tıka basa doludur. Sanatla dolu bir bilinçten süzülen ve “dünyadan arındırılmış bir dünya”dır burası.
Wittgenstein’ın Metresi’ni Pelin Angı ve Suat Kemal Angı Türkçeleştirdi.
“Wittgenstein’ın Metresi’nde, Markson’ın tüm romanlarındaki dramatik etkinliklerden az sayıda bulunur: (En basit düzeyde) yeryüzündeki son kişiymiş gibi görünen Kate adındaki kadının ipe sapa gelmez düşüncelere dalması. Buna rağmen roman çok sayıda entelektüel etkinlik içerir: (Yine aynı düzeyde) edebiyattaki en derin epistemolojik araştırmalardan biridir ve Wittgenstein’ın ‘Felsefe, aklımızın dil aracılığıyla büyülenmesine karşı yapılan bir savaştır,’ şeklindeki önermesine dair bildiğim en iyi kurgusal açıklamadır.”
Steven Moore, Son Söz
“Deneysel kurgunun bu ülkedeki zirve noktası…”
David Foster Wallace
“Bunu okuyan kişi, dünyayı eskisi gibi göremez artık.”
Ann Beattie
Kapak tasarım (Jaguar Kitap için): David Drummond
Çağlayan Çevik, “Wittgenstein’ın Metresi”, Hürriyet, 28.12.2014.
http://sosyal.hurriyet.com.tr/Yazar/caglayan-cevik_537/Haftanin-kitaplari_27855124Melisa Kesmez, “Bu Benim Dünyam”, SabitFikir, Aralık 2014.
http://www.sabitfikir.com/elestiri/bu-benim-dunyamAli Bulunmaz, “Wittgenstein’ın Metresi”, Cumhuriyet Kitap, 17 Kasım 2014.
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kitap/142327/_Wittgenstein_in_Metresi_.htmlBürkem Cevher, “Solipsizme bir örnek: Wittgenstein’a Yakışan Bir Dil Oyunu”, Agos Kitap, 19 Aralık 2014.
http://www.agos.com.tr/tr/yazi/10015/wittgensteina-yakisan-bir-dil-oyunuWittgenstein’ın Metresi, “idefix 2014’ün Öne Çıkan 50 Romanı Listesi”nde:
http://www.idefix.com/kitap/sf2014_best100.asp?sira=30
Bu kitabı neden yayımladık?
David Markson’un sıradışı romanı için asıl sorulması gereken soru “bu kitabın neden bugüne dek yayımlanmadığı” olsa gerek. Tek bir kişinin bakış açısından anlatılanlar ilk başta birbirinden bağımsız görünür. Sanat ve edebiyat dünyasına ait yüzlerce minik öykü, anekdot gelişigüzel serpiştirilmiştir sanki. Anlatıcının dengesiz ve “aklından zoru olan” biri olduğunu fark etmek uzun sürmez zaten. Ama kısa bir süre sonra bizi çarpan şey, aslında düzensiz görünen bu anlatımın kendi içinde harika bir simetri ve düzene sahip olduğudur. Romanın arkasındaki asıl öykü, birden tüm bu dünyanın, sanatın, kaybedilen bir şeyler için teselliden başka bir şey olmadığını anlatır gibidir. Hem müthiş tekniği hem de özgünlüğü ile modern bir klasik olan Wittgenstein’ın Metresi, yayımlamayı en çok istediğimiz kitaplardan biriydi.
